Vanwege het Heilig Jaar 2025 “Pelgrims van hoop” nodigde bisschop Van den Hende vrijwilligers die betrokken zijn bij bedevaarten uit voor een ontmoetingsdag. In en vanuit het bisdom worden elk jaar vele bedevaarten georganiseerd door vrijwilligers in comités, broederschappen, werkgroepen, stichtingen. De ontmoeting op zaterdag 23 november in Bodegraven begon met een gezamenlijke eucharistieviering in de Sint-Willibrorduskerk en werd daarna vervolgd in parochiecentrum De Doortocht.

De bisschop houdt tijdens de bijeenkomst een inleiding. Daarna is er een ‘luistergesprek’ in zes groepen rond onder meer de vragen: Wat geeft ons hoop? Hoe proberen we hoop door te geven met bedevaarten? Na de lunch wordt gesproken over minipelgrimages waartoe de bedevaartcomité’s en stichtingen mensen uit zouden willen nodigen in het Heilig Jaar. Paus Franciscus heeft mensen uitgenodigd voor een bedevaart naar Rome in het Heilig Jaar, maar hoopt ook dat velen het lokaal zullen vieren.

“Het komende jaar wordt een bijzonder jaar met onder meer de landelijke bedevaart naar Rome en in mei de dagbedevaart van het bisdom naar Heiloo”, zegt diaken Henk van Zoelen deze ochtend als hij iedereen welkom heet in de eucharistieviering. “Vandaag staat in het teken van ontmoeting met elkaar, ons laten bemoedigen en inspireren door het thema van het Heilig Jaar: pelgrims van hoop. We zijn immers pelgrims, we zijn Gods volk onderweg, heel bijzonder op de bedevaarten die u organiseert naar verschillende bijzondere plaatsen.”

Bisschop Van den Hende is hoofdcelebrant in de eucharistieviering. Kapelaan Stephan Kuik concelebreert. Diaken Henk van Zoelen, lid van de diocesane werkgroep bedevaarten, assisteert als diaken. “Aan het eind van het kerkelijk jaar gaat het over de vraag: wat is onze bestemming? Wat is onze pelgrimstocht op aarde”, preekt de bisschop. “Onze levensweg is niet gemakkelijk. Het is niet van A naar B: je wordt geboren en je gaat naar de hemel. Je moet op aarde veel dingen doorstaan waar je mee te maken krijgt. En als je niet alleen zelf die dingen moet doorstaan, dan zie je toch wel dat onze wereld lijdt onder onverschilligheid, onder haat en geweld.”

We moeten zien waar het op aankomt, benadrukt de bisschop. “Onze pelgrimstocht is geen doodlopende weg. Onze levensweg is geen weg zonder perspectief. Want de Heer zelf is het perspectief, Hij is de hoop die in ons leeft”, aldus de bisschop. “Deze laatste dagen van het kerkelijk jaar scherpen opnieuw onze focus: Laten we ons ontmoedigen door kwaad en geweld? Gaan we mee in een trend van ruzie en strijd? Of houden we vast aan de Heer die duidelijk maakt dat Hij een God van levenden is. En willen ook wij hoeders van het leven zijn waarin liefde en waardigheid op de eerste plaats komen. Moge de Heer bij zijn terugkomst ons vervuld zien van die liefde, en getekend door zijn barmhartigheid. Want dan zijn we voor Hem als zijn leerlingen herkenbaar en kunnen wij Hem aanbieden wat Hij zelf in ons hart heeft gelegd aan geloof, liefde en hoop, aan barmhartigheid en vrede.”

In parochiecentrum De Doortocht wordt samen koffie en thee gedronken en er is een tafel waarop informatie van de verschillende bedevaarten gelegd wordt. Ook een grote bedevaartvlag die is meegenomen en krijgt een prominente plek voorin de zaal. Anneke Donkers (coördinator activiteiten bij het bisdom) en diaken Van Zoelen (vertegenwoordiger van het bisdom in het landelijk platform bedevaarten en werkzaam in de parochie Maria Sterre der Zee in den Haag) leiden de bijeenkomst. Zij nodigen de bisschop uit om met zijn inleiding over bedevaarten de inhoudelijke opmaat te geven voor de gesprekken daarna in groepen.

“De betekenis van bedevaarten, samen op weg zijn als pelgrims” is het thema van de inleiding van de bisschop. Hij vertelt over Abraham en Mozes uit het Oude Testament die op weg gingen en over het onderweg zijn van Jezus en de leerlingen in het Nieuwe Testament. “De eerste christenen worden in het boek Handelingen van de apostelen ook wel ‘mensen ofwel aanhangers van de Weg’ genoemd (cf. Handelingen 9, 2)”, zegt de bisschop. “Dat betekent aan de ene kant dat ze onderweg zijn, pelgrims die reizen, maar ook dat ze verbonden zijn met de Weg in eigen persoon. Want Jezus zegt: Ik ben de weg, de waarheid en het leven (Johannes 14, 6). Dus zijn persoon is de route, het perspectief, de richting waarin ze het zoeken als ze op tocht zijn als verkondigers van het evangelie.”

Als mensen nu op bedevaart gaan heeft dat oude papieren, zo legt de bisschop uit aan de hand van het reisverslag van Egeria, een rijke vrouw die in de vierde eeuw een pelgrimage naar het heilig land maakte en gedetailleerd verslag deed van de plekken die zij bezocht. In het heilig land bezochten pelgrims de plaatsen waar Jezus met zijn leerlingen rondtrok, waar Hij zijn wonderen deed en de kruisweg naar Golgotha. In de loop van de tijd ontstond het gebruik om de kruisweg ook dichtbij huis uit te beelden, zodat mensen biddend de lijdensweg van Christus konden volgen.

De bisschop gaat in op de drievoudige zending van de Kerk en hoe deze “op een hele bijzondere en spontane manier naar voren komt op een bedevaart. Je bidt en je viert. Je getuigt van je geloof en je vertelt elkaar wat je in geloof hebt ontdekt aan kracht en bemoediging. En je deelt met elkaar dat je elkaar steunt als er caritas en naastenliefde nodig is.”

“Ik ben heel blij dat het Heilig Jaar ‘pelgrims van hoop’ in ons bisdom met deze kleine aftrap alvast de aandacht krijgt”, zegt de bisschop ook. “De paus heeft gezegd dat we de hoop centraal moeten stellen. Dat is niet een goedkope hoop in de zin van: je mag niet zeuren, het komt altijd wel weer goed. Want dat is een soort tegeltjeswijsheid die niet de diepgang van het evangelie heeft. Hoop betekent dat zelfs als je het moeilijk vindt, zelfs als je geen uitweg ziet, je toch mag zeggen: er is Iemand die mij ziet, die mij volgt, dat is de Heer zelf. Zijn hoop stelt niet teleur, zegt de paus met woorden uit de Romeinenbrief van de apostel Paulus (Romeinen 5, 5)”, aldus de bisschop, “want de Heer laat ons niet los. […] De Heer helpt ons en heeft ons in de Kerk op onze levenstocht ook elkaar als richtingwijzers gegeven.”

Diaken Henk van Zoelen en Anneke Donkers nodigen alle aanwezigen van harte uit om samen naar de openingsviering van het Heilig Jaar te komen in het bisdom op zondag 29 december. Deze viering is om 14.00 uur in de HH. Laurentius en Elisabeth Kathedraal. Pastoor Huub Spaan van de parochie Pax Christi (Woerden en omgeving) geeft aan dat deze parochie voor die dag een bus heeft geregeld, zodat parochianen samen kunnen reizen en de auto niet in Rotterdam hoeven te parkeren.

Aansluitend op de eucharistieviering op 29 december zullen parochies en ook instellingen en religieuzen intentiekaarten meekrijgen, vertelt diaken Van Zoelen. Op deze kaarten kunnen mensen een gebedsintentie schrijven. De gebedsintenties worden ingezameld bij de chrismamis (16 april) en daarna meegenomen op de bedevaart naar Rome. Bisschop Van den Hende nam het initiatief om deze kaarten te laten maken. Hij vult aan dat het een goed gebruik is om mensen die op bedevaart gaan te vragen om voor je te bidden.

In de ‘luistergesprekken’ daarna bespreekt elke groep één vraag rond hoop en bedevaarten. Door de opzet als ‘luistergesprek’, met ruimte voor stilte, luisteren en spreken, worden de gesprekken een echte dialoog en persoonlijke uitwisseling. Tijdens de lunch wordt de ontmoeting voortgezet en ook daarna bij het samen nadenken over mogelijkheden voor minipelgrimages in het Heilig Jaar.

• Download de inleiding van bisschop Van den Hende:
  “De betekenis van bedevaarten, samen op weg zijn als pelgrims”
• Belangrijke data in het bisdom Rotterdam
  • 29 december: openingsviering in het bisdom
    Download de uitnodigingsbrief van de bisschop
  • 16 april: chrismamis met inzameling van de gebedsintenties die mee worden genomen op de bedevaart naar Rome
  • 26 april: vertrek pelgrims Romebedevaart
  • 31 mei: dagbedevaart bisdom Rotterdam naar Heiloo
  • 11 oktober: diocesane dag in het Heilig Jaar
• Download ook de kalender 2025 met informatie van bedevaartcomité’s en bedevaartgroepen en andere activiteiten die invulling krijgen in het kader van het Jubeljaar