Interview: Handvatten voor een goede aanpak (Kerkbalans 2017)

Emy Jansons maakte op verzoek van het bisdom Rotterdam vijf interviews met betrokkenen bij de actie Kerkbalans. Dit is deel 3. De interviews worden gepubliceerd in de aanloop naar de actie Kerkbalans 2017. Parochiebladen kunnen de artikelen desgewenst overnemen.

De actieperiode Kerkbalans 2017: zaterdag 21 januari t/m zondag 5 februari.

• Volg Kerkbalans op Facebook
• Download het Stappenplan Kerkbalans op de website van het bisdom.

Interview: Handvatten voor een goede aanpak

Ondanks de vergrijzing voldoende inkomsten genereren. Dat is de grootste uitdaging op het gebied van kerkbijdrage voor de parochiefederatie Sint Franciscus in het Westland. Dit najaar maakten de parochies een nieuwe start om de Kerkbalans te verbeteren. Hoe pakken ze dat aan? “Vorig jaar gaf de voorzitter van de federale werkgroep Kerkbalans aan ermee te stoppen, dus hebben we initiatief genomen”, vertelt Johan Demmenie. Hij is penningmeester van de parochiefederatie en Kerkbalansconsulent. “Gaandeweg lopen de inkomsten terug en je merkt dat het hele korps dat de Kerkbalans verzorgt, vergrijst. Je wilt toch mensen enthousiasmeren en ook warmhouden.” Hij constateert dat er landelijk een dalende tendens is. “Wij zijn beperkt tot een inkomstendaling van één, twee of drie procent. Maar het is wel zaak om de actie Kerkbalans goed bij te houden. Want alle kosten gaan gewoon door.”

Eenduidig

Joop Gardien is voorzitter van de federatie. Hij geeft aan: “We hebben elf parochies en als iedereen het zelf uit gaat vinden, dan hebben we straks een kerstboom, waarvan niemand meer de kluwen kan ontwarren. Daarom willen we het een beetje sturen.” Beiden vinden eenduidigheid op het gebied van Kerkbalans belangrijk en zetten zich in voor samenwerking tussen de Westlandse parochies. Het Westland heeft haar inspanningen tot vernieuwing in Kerkbalans gecombineerd met het gebruik van softwarepakket Navision voor de ledenadministratie en boekhouding. Joop Gardien: “Niet iedereen omarmt Navision, het is geen makkelijk programma. In Navision zitten een aantal aspecten die tijd vragen en aandacht om uit te voeren. Maar als je ze doet, heb je er veel gemak van.” Johan Demmenie is het daarmee eens: “Uit Navision kun je veel informatie en data halen waarmee je gericht kunt sturen. Er is gebleken dat het de opbrengst ten goede komt, wanneer je Navision goed uitnut.”

Brieven

Komend jaar gaan er in het Westland voor het eerst twee soorten brieven uit: voor de vaste gevers en voor de niet-vaste gevers. “We bieden parochies twee standaardbrieven die Westland breed uitgaan”, vertelt Demmenie, “aanvullend op de standaardbrief kunnen parochies een persoonlijke noot toevoegen.” In ongeveer de helft van de Westlandse parochies brengen vrijwilligers de brieven rond en halen ze weer op. De andere parochies verspreiden de brieven per post, via het kerkboekje of doen deze alleen in de bus. Demmenie onderschrijft dat het ophalen van de brieven bij parochianen erg belangrijk is: “Je merkt dat parochies die het op die wijze doen, duidelijk meer geld ophalen. De menskracht ontbreekt soms, maar we proberen toch mensen daarvoor te enthousiasmeren, want het geeft duidelijk meer opbrengst.”

Contactmoment

Naast de financiën is de actie Kerkbalans volgens Johan Demmenie ook van belang voor fysieke betrokkenheid van parochianen bij de parochie: “Het is een contactmoment om te zorgen dat mensen zich thuis voelen bij de Kerk. Dat merk je met name in de parochies waar vrijwilligers brieven rondbrengen en enveloppen persoonlijk ophalen. Dat soort contactmomenten leidt tot meer betrokkenheid en saamhorigheid.”

Draaiboek

Demmenie benadrukt hoe belangrijk het is om op tijd in de startblokken te staan: “Vorig jaar is door tijdgebrek iets mis gegaan met de gemeenschappelijke brief. Parochies gingen het toen zelf doen, en zo hadden we geen eenvormigheid. We zijn nu tijdig begonnen en hebben in oktober een gemeenschappelijke brief rondgestuurd aan de parochies binnen de federatie. Die kunnen ze straks gebruiken bij hun actie.” Kerkbalansconsulent Ad Sosef hield enkele presentaties in de federatie en gaf daarbij een draaiboek aan de werkgroepen, waarin de stappen beschreven staan om Kerkbalansactiviteiten op tijd uit te voeren. Demmenie: “Je hoeft niet het wiel uit te vinden. Er is een draaiboek en ondersteuning. Ook staat er veel op de website van het bisdom. Dat is vaak niet bekend. Het is allemaal vindbaar, maar je moet het wel weten.”

Taken opknippen

Joop Gardien en Johan Demmenie horen vaak dat het lastig is om vrijwilligers te vinden. Toch is Demmenie positief gestemd: “Mensen zijn vaak bereid om iets te doen, maar schrikken van een enorme taak. Wij zeggen: probeer het een beetje op te knippen, zodat ieder verantwoordelijk is voor een deel. Dan krijg je overzichtelijke taken en zijn mensen eerder bereid iets op zich te nemen.” Hij denkt dat het opknippen van taken niet alleen beter is om vrijwilligers te vinden, maar ook belangrijk voor de continuïteit in een parochie: “Wij komen wel eens parochies tegen waar één persoon én de financiën doet, én de Kerkbalans, én de ledenadministratie. Als hij of zij wegvalt, zit de parochie met de gebakken peren en dat is jammer voor de continuïteit.” Daarnaast denkt hij dat de inzet voor Kerkbalans leuker is als je het met meerdere mensen doet: “Het moet leuk zijn en het moet nut hebben. Als je iets met plezier doet, is iedereen blij. Dat is mijn ervaring.”

Bestuurlijke inbedding

Onderdeel van een goede aanpak van Kerkbalans is dat geldwerving bestuurlijke inbedding heeft. Johan Demmenie ziet de actie graag breed gedragen in de parochies: “Het is een verantwoordelijkheid voor de hele parochie en niet alleen voor de penningmeester of alleen degene die de Kerkbalansbijdrage regelt,” zegt hij. “Je reikt handvatten aan en daar moeten ze wat mee doen. Het ene bestuur is wat sterker dan het andere, maar eigenlijk wil je het wel breed laten landen.”

Handvatten

De Westlandse parochies zijn dit najaar gestart met de handvatten die zij van de Kerkbalansconsulent kregen aangereikt. Joop Gardien: “De vruchten daarvan zullen niet direct zichtbaar zijn. Maar het is belangrijk om aandacht te geven en te zorgen dat werkgroepen de juiste tools aangereikt krijgen. We willen van hen horen waar hun problemen zitten en daarop anticiperen. Niet zeggen van: volgend jaar zien we elkaar wel weer.” Johan Demmenie hoopt vooral dat Kerkbalans vrijwilligers een nieuw enthousiasme krijgen. “Het enthousiasme van de presentatie die we kregen, moet doorsijpelen naar de mensen. Dat ze het als een kans zien om Kerkbalans groter te maken. In beweging komen voor Kerkbalans is ook: actie!”