“Vandaag, 443 jaar na hun marteldood en 148 jaar na hun heiligverklaring, zijn wij vanuit het hele land bijeengekomen om hen te eren en hun geloofsgetuigenis te vieren. Op deze plaats van duisternis en dood werd voor hen de deur geopend naar het licht en het eeuwig leven.” Zo sloot pastoor Jack Glas, lid van de Bisschoppelijke Brielse Commissie plechtig de proclamatie af, voorafgaand aan de eucharistieviering waarmee de Nationale Bedevaart op zaterdag 11 juli begon.

Mgr. Van den Hende was hoofdcelebrant in de eucharistieviering. Priesters uit het bisdom concelebreerden evenals kardinaal Simonis. Ook priesters van de minderbroeders franciscanen, waaronder provinciaal Rob Hoogenboom, concelebreerden en paters dominicanen. De eucharistieviering werd bijgewoond door vertegenwoordigers van de burgerlijke overheid. Ook was een delegatie aanwezig van de Ridderorde van het Heilig Graf van Jeruzalem. Het Emanuelkoor van de H. Franciscusparochie uit Roelofarendsveen verzorgde de gezangen.

De eucharistie werd meegevierd door pelgrims uit het hele land. Soms vanwege een bijzondere reden. Zo reisden vanuit Brabant pelgrims uit de voormalige parochies van Heeze, Leende, Sterksel, Mierlo en Geldrop naar Brielle. Zij vormen sinds 1 januari van dit jaar de nieuwe parochie Heilige Nicasius. De parochie is vernoemd naar de heilige Nicasius van Heeze, een van de martelaren van Gorcum.

‘Dienstbaarheid tot in de dood’

‘Dienstbaarheid tot in de dood’ was het thema van de Nationale Bedevaart Brielle 2015. In de homilie ging Mgr. Van den Hende vanuit de lezingen in op dit thema. Hij gaf aan dat dienstbaarheid is verbonden met Jezus zelf die niet kwam om gediend te worden, maar om te dienen (Matteüs 20, 28) en die bij het laatste avondmaal de voeten van de leerlingen waste en hen zo een voorbeeld gaf (Johannes 13, 15).

Dienstbaarheid staat centraal in het evangelie, preekte de bisschop. Vanuit de continuïteit met de Heer en zijn blijde boodschap is het nog steeds onze opdracht om dienstbaar te zijn aan zieken en armen en mensen in nood. Mgr. Van den Hende: “De dienstbaarheid die de Heer in het hart gegrift staat, mag ook onze belangrijke opdracht zijn. Die dienstbaarheid is niet weg te denken uit ons geloofsleven van dag tot dag.”

Daarna sprak de bisschop over het tweede deel van het thema, de dood. Hoewel we weten dat de dood bij het leven hoort, is de dood toch vaak verschrikkelijk. Mgr. Van den Hende: “Er heerst in onze wereld zoveel dood door onrecht, strijd en vervolging.”

Jezus zelf werd vervolgd en bespot en gekruisigd. “De vrienden hebben de gestorven Jezus in het graf gelegd met een steen ervoor en voor velen voelde dat als een grote steen op het eigen hart,” gaf de bisschop aan. “De dood wordt in ons geloof niet ontkend. God die ons leven draagt, is mens geworden en heeft ook naast ons willen staan in lijden en sterven. De dood is verschrikkelijk. Maar we kunnen sinds Pasen zeggen dat er zelfs in de dood Iemand is die ons vasthoudt en dat de Heer ons niet loslaat.”

In het evangelie zegt Jezus dat de graankorrel in de aarde moet vallen om vruchten voort te brengen (Johannes 12, 24-26). Mgr. Van den Hende: “In het leven en sterven van martelaren van Gorcum ligt de vruchtbaarheid van hun geloof besloten. Wij mogen de vruchten zien en plukken van hun geloofsgetuigenis. Het intense getuigenis van de martelaren kan ook in ons hart het verlangen wekken om sterk te mogen staan in ons geloof, om te blijven vertrouwen in de liefde van God, ook al nodigt de wereld ons dikwijls uit om daar nu eindelijk eens een punt achter te zetten.”

De bisschop sloot zijn homilie af met een gebed: “Heer die ons uw liefde schenkt, help ons om verder te gaan dan onze eigen berekeningen. Schenk ons uw liefde en maak ons tot uw instrument in de dagelijkse omgang met elkaar en in onze betrokkenheid op de wereld om ons heen, dichtbij en verder weg. Help ons om in het licht van uw evangelie dienstbaar te zijn tot in het uur van onze dood. Op voorspraak van de martelaren van Gorcum. Amen.”

Christelijke martelaren

In de middag baden de pelgrims het rozenkransgebed. Tegelijkertijd sprak de bisschop in de tent die daarvoor naast de kerk was opgezet, met jongeren over het thema van de dag. De bisschop sprak met de jongeren over christelijke martelaren, zoals de heilige Laurentius, de martelaren van Gorcum en vele anderen, waaronder ook pater Van der Lugt sj die in 2014 in Syrië werd vermoord. “Martelaarschap, je leven geven voor Jezus, is niet alleen iets van lang geleden, maar ook van nu. Een martelaar in christelijke zin is iemand die zoveel van Jezus houdt, dat hij de moed heeft om te blijven staan en door te gaan. Martelaarschap is niet iets dat je zoekt, maar iets dat op je weg komt. Denk maar aan pater Van der Lugt, op wiens pad het kwam, want hij had het niet gezocht. Een martelaar is iemand die, omdat hij bij Jezus wil blijven horen, zijn angst overwint vanuit het geloof dat je met Jezus door de dood heen naar het eeuwig leven gaat.”

Kruisweg en vesperviering

In de tweede helft van de middag baden de pelgrims de kruisweg en volgde de vesperviering met processie en pelgrimszegen. In de processie werden 19 vaandels meegedragen met de namen van de martelaren van Gorcum. Zoals de hele dag op het priesterkoor 19 kaarsen hadden gebrand bij de relieken van de martelaren.

Dit jaar namen opnieuw zo'n 1000 bedevaartgangers deel aan de Nationale Bedevaart in Brielle. Het aantal pelgrims vertoont de laatste jaren een groei. Tot twee jaar geleden namen gemiddeld 800 mensen deel aan de Nationale Bedevaart.

• Download de homilie van Mgr. Van den Hende