Onder grote belangstelling is op zondag 29 december het Heilig Jaar 2025 geopend in het bisdom Rotterdam. Ongeveer 1.000 gelovigen namen in de kathedraal in Rotterdam deel aan de openingsviering. Bij aanvang van de viering was er een korte plechtigheid op het Heemraadsplein, op een steenworp afstand van de kathedraal. Een grote groep gelovigen had zich daar verzameld. Vanuit de kathedraal voegden de bisschop, concelebranten, diakens van dienst en nog meer gelovigen zich bij hen.

Op het Heemraadsplein wordt gebeden en gelezen uit de Schrift. Het Vaticaan reikte hiervoor een liturgie aan. “Wij stellen al onze hoop op de Heer, Hij is onze hulp en ons schild”, bidt de bisschop. “Geprezen zij de Heer, onze hoop”, antwoorden de gelovigen. Diaken Henk van Zoelen (lid van de diocesane werkgroep voor het Heilig Jaar) leest het evangelie voor, waarin Jezus zegt: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven” (Johannes 14, 1-7). En plebaan Michel Hagen leest een gedeelte uit de bul van paus Franciscus voor het Heilig Jaar.

In de processie naar de HH. Laurentius en Elisabeth Kathedraal lopen de wierookdrager en de drager van het processiekruis voorop, gevolgd door acolieten en misdienaars. Daarna volgen de diaken met het evangeliarium, de bisschop, concelebranten en alle andere leden van het volk van God. Tijdens de processie wordt de litanie van de heiligen gebeden.

Bij binnenkomst in de kerk klinkt de hymne voor het Heilig Jaar met Franse, Engelse en Nederlandse coupletten. Het lied wordt herhaald tot iedereen plaats heeft kunnen nemen. Aan het begin van de eucharistieviering zegent de bisschop water, waarmee hij iedereen in de kerk besprenkelt, als herinnering aan het doopsel. De Schriftlezingen zijn in het Pools, het Portugees en het Nederlands. “We vieren de opening van het Heilig Jaar in vele talen, maar we weten ons verenigd in de taal van het geloof”, zegt bisschop Van den Hende daarover in zijn homilie.

De bisschop vertelt over het Jubeljaar of Heilig Jaar van het Joodse volk. “Eén keer in de vijftig jaar was er een bijzonder jaar om allerlei ongerechtigheid weer recht te zetten. Om alles wat krom is niet recht te praten, maar in het licht van gerechtigheid te verbeteren’, aldus de bisschop. “Dat kunnen kleine dingen zijn die tussen mensen in staan. De dingen waar de ‘rijdende rechter’ zich mee bezighoudt. Een schutting hier en een oprit daar. Maar het gaat ook over onze relatie met God en over onze verhouding tussen ons leven en werken, en ons geloof. En niet te vergeten ook wereldwijd is er steeds opnieuw veel recht te zetten.”

Het Heilig Jaar werd in 1300 door de toenmalige paus ingesteld in de Kerk. Paus Franciscus gaf het Heilig Jaar 2025 als thema: Pelgrims van hoop. “Ik ben blij dat u hier vandaag bent, want zeg maar gerust hier naartoe komen is een keuze en een stap die u zet”, zegt de bisschop. “Dat heeft ook iets van een bedevaart: samen in beweging komen om uiteindelijk hier samen te bidden en de Heer te ontmoeten in zijn woord en sacrament. Ons hele leven is een bedevaart van de wieg tot het graf.”

Het is goed om een Heilig Jaar te vieren, zegt de bisschop. “We kunnen ons afvragen: Hoe staat het met mijn liefde, hoop en geloof? Heb ik God in het centrum van mijn leven, of hangt Hij er een beetje bij? Heb ik de liefde als uitgangspunt voor mijn woorden en daden? En kan ik mensen ook hoopvol stemmen in plaats van hen te ontmoedigen of onderuit te halen? In dat laatste zijn veel mensen erg goed. En ook zelf betrap ik me er wel eens op.”

De bisschop roept op om in beweging te blijven. Hij verwijst naar de bul “Spes non confundit” en zegt: “Paus Franciscus vraagt ons om in beweging te zijn het komende jaar, heel bewust naar elkaar op zoek te gaan en elkaar te herkennen als broeders en zusters. Mensen die eenzaam zijn, of alleen. Mensen die jong zijn of oud en in de put zitten. Mensen die arm zijn, die met een beperking moeten leven of die op de vlucht zijn en geen zekerheid hebben over hun toekomst. De paus vraagt om op die manier onze pelgrimstocht ook heel praktisch te maken. Dat we de liefde van de Heer die wij ontvangen, dat we de barmhartigheid van de Heer die wij mogen krijgen, ook met anderen delen. In woorden van troost en in daden van liefde en solidariteit”.

“In die zin geeft de tweede lezing een prachtig beeld: bekleedt u met tedere ontferming, goedheid, deemoed, zachtheid en geduld. Het is als het ware een jas die je aantrekt en een verwijzing naar het doopkleed. En als je op pelgrimstocht bent, dan kun je die jas bewust aantrekken. Om ook zelf vol ontferming te zijn, goedheid en nederigheid aan de dag te leggen, zachtheid en geduld”, aldus de bisschop.

De bisschop benadrukt ieders verantwoordelijkheid om het Heilig Jaar handen en voeten te geven als missionaire Kerk. “Ik weet zeker als wij die barmhartigheid en die liefde laten zien, als wij trouw zijn in ons bidden (liturgie), in ons dienen (diaconie en caritas) en in ons leren (catechese en getuigenis), ook anderen naar ons toe zullen komen omdat ze leerling van Jezus willen worden. In onze woorden kunnen ze de Heer horen spreken. In onze daden kunnen ze zijn liefde aan het werk zien.”

In de collectes komen twee doelen samen: het dienen vanuit onderlinge solidariteit en de zorg voor het kerkgebouw om te kunnen vieren. De collecte is bestemd voor arme gezinnen met schoolgaande kinderen in Libanon en voor de restauratie van het orgel van de kathedraal.

Alle gelovigen zijn uitgenodigd om in het Heilig Jaar een pelgrimage te maken. Er is veel belangstelling voor de landelijke Romebedevaart en ook dichterbij is het mogelijk om op bedevaart te gaan. De bisschop nodigt iedereen van harte uit voor de diocesane dagbedevaart op zaterdag 31 mei. Een kleine kalender is opgenomen op de laatste pagina van het liturgieboekje. Meer informatie staat ook op de bisdomwebsite.

Na de zegen en wegzending ontvangen alle aanwezigen een flyer met korte uitleg over het Heilig Jaar, een pelgrimsspeldje met het logo van het Heilig Jaar en een kaart om een gebedsintentie op te schrijven. Deze kaarten worden verder verspreid in parochies, instellingen en onder religieuzen in het bisdom. Bij de chrismamis (16 april) worden alle gebedsintenties ingezameld en daarna meegenomen op de landelijke Romebedevaart (26 april t/m 3 mei).

Het bisdom Rotterdam had parochies voorafgaand aan de openingsviering een lezenaarsdoek aangeboden met het logo van het Heilig Jaar. Met dit lezenaarsdoek wordt gedurende het hele Heilig Jaar duidelijk hoezeer het lezen, verkondigen en luisteren naar het Woord van God samenhangt met het op weg zijn als ‘pelgrims van hoop’. Parochies die een bestelling hadden gedaan bij het bisdom konden hun lezenaarsdoek(en) voor het Heilig Jaar ophalen na afloop van de viering.

De bisschop zal begin 2025 in het bisdom nog enkele jubileumkerken aanwijzen. Aan een bedevaart naar een jubileumkerk is een jubileumaflaat verbonden. Vanuit het Vaticaan zijn hier bepalingen voor aangereikt. Een jubileumaflaat wordt verkregen door - naast een bezoek aan een jubileumkerk - in dezelfde periode het sacrament van boete en verzoening (de biecht) en de communie te ontvangen en te bidden voor paus Franciscus en zijn intenties.

• Bekijk de livestream van de openingsviering
  
• Download de homilie van bisschop Van den Hende
• Download de kaart voor een gebedsintentie
• Download de flyer over het Heilig Jaar
• Meer weten over de jubileumaflaat? Luister hiervoor de podcast van katholiekleven.nl: Jubeljaren en de betekenis van de aflaat. In deze aflevering vertelt dr. Anton ten Klooster over de geschiedenis en de betekenis van de aflaat in het Jubeljaar. Hij is priester van het aartsbisdom Utrecht en universitair docent aan de Tilburg School of Catholic Theology TST