Op maandag 3 oktober verzamelden priesters, diakens en de bisschop, studenten en staf van Vronesteyn zich op Vronesteyn voor de diesviering. Ook stafleden van andere opleidingen waren hierbij aanwezig. Rector Kuipers van het Ariens Instituut en Seminarie Bovendonk, waarmee Vronesteyn samenwerkt, was gevraagd de inleiding te houden over het onderwerp: de eucharistie in het licht van de priesterlijke en diaconale vorming. Rector Broeders heette de inleider en alle aanwezigen welkom aan het begin van de avond.

Rector Kuipers begint zijn inleiding met de onverbrekelijke en intrinsieke band tussen eucharistie en priesterschap. Verschillende documenten komen daarbij aan bod, waaronder ‘Presbyterorum ordinis: over het leven en dienst van de priester (Tweede Vaticaans Concilie, 1965), de encycliek van paus Johannes Paulus II ‘Ecclesia de Eucharistia’ (2003). En ook de brief van paus Benedictus XVI aan seminaristen bij gelegenheid van het Jaar van de Priesters (2010) en catechese van paus Franciscus over de eucharistie (2014) komen aan bod.

Rector Kuipers spreekt over de roeping van de twaalf apostelen. “Het wezen van het priesterschap wordt zichtbaar in de roeping van de Twaalf”, zegt hij. Zij volgden Jezus, leerden Hem steeds beter kennen, zagen en hoorden wat Hij deed en groeiden in hun liefde voor Hem. Rector Kuipers: “Ze werden zó vertrouwd met Hem, dat de Heer hen ook kon uitzenden om in zijn Naam rond te gaan. Zo is ook de periode van vorming tot het diaconaat of het priesterschap bedoeld om ‘bij Hem te zijn’ en steeds meer vertrouwd met Hem te raken.”

Rector Kuipers: “De ‘Ratio Fundamentalis’ uit 2016, zeg maar de blauwdruk voor de priesteropleiding, zegt: deelname aan de dagelijkse viering van de eucharistie, die op natuurlijke wijze overgaat in eucharistische aanbidding, moet het leven van de seminarist zodanig doordringen dat een voortdurende verbondenheid met de Heer kan groeien.” Het dagelijks vieren van de eucharistie wordt daarbij sterk aanbevolen, onder meer door paus Johannes Paulus II in ‘Pastores dabo vobis’ (nr. 48).

“De wezenlijke relatie tussen de eucharistie en het priesterschap heeft natuurlijk ook consequenties voor het dagelijkse leven van priesters en diakens én degenen die zich op dit ambt voorbereiden”, zegt rector Kuipers. In het tweede deel van zijn inleiding noemt hij zeven punten: “Heel praktische consequenties die voortvloeien uit de centrale plek die de eucharistie inneemt in het leven van priesters en priesterkandidaten, en diakens en diakenkandidaten.” (Zie hiervoor onderaan deze pagina.)

In het gesprek na de inleiding wordt onder meer gesproken over het dagelijks blijven vieren van de eucharistie, wanneer het leven als priesterstudent in het seminarie na de wijding overgaat naar het leven als priester in de parochie, waar voor parochianen niet overal het dagelijks vieren van de eucharistie door de priester vanzelfsprekend is en er vaak ook meerdere kerkgebouwen zijn. Ook in die situatie is het belangrijk voor de priester en de gemeenschap waarvan hij de herder is om dagelijks de eucharistie te vieren.

Rector Broeders bedankt daarna de inleider hartelijk en onderstreept zijn dank door een exemplaar van de DOCAT cadeau te doen. De rector nodigt alle aanwezigen uit om de ontmoeting voort te zetten tijdens een gezamenlijke warme maaltijd.

Eucharistie in het dagelijks leven: zeven praktische punten

• Geloof in de eucharistie
  Eén van de grootste uitdagingen van deze tijd is om het geloof in de eucharistie terug te brengen in het hart van de mensen. En dat kan alleen als wij er zelf in geloven. Het aloude adagium luidt immers: Nemo dat quod non habet - niemand kan geven wat hij zelf niet heeft.
  
  
• Maak de eucharistie tot centrum van je leven
  Als je werkelijk gelooft in het karakter van de eucharistie en wat het bewerkt in het leven, maak het dan ook tot het centrum van je leven. Als we nadenken over het eigene van de spiritualiteit van de diocesane priester dan is het wel de dagelijkse viering van de eucharistie voor de aan hem toevertrouwde mensen.
  
  
• Breng tijd door voor het heilig Sacrament
  Ons geloof in de eucharistie én de vaststelling dat het werkelijk het centrum van ons leven is en het hart van de dag, leidt vanzelfsprekend tot een verlangen om vaker in de aanwezigheid van de Heer te zijn. Want het is dáár dat Hij onder ons aanwezig blijft. Besteed ruime tijd aan de gemeenschappelijke verering van het sacrament, ook en misschien wel juist buiten de eucharistieviering.
  
  
• De eucharistie is van Christus en de Kerk en niet van de priester
  De eucharistie is een handeling van Christus en de Kerk en niet van de individuele priester. De priesters zijn beheerders van Gods geheimen, geen eigenaar (vgl. 1 Korintiërs 4, 1). Daarom kan de priester de eucharistieviering ook niet naar eigen goeddunken aanpassen, zaken toevoegen of weglaten. Het betekent ook trouw aan de eucharistieviering zoals die op dit moment wordt gevierd.
  
  
• Vernieuw in de mensen het geloof in en de liefde voor de eucharistie
  Priesters en diakens, en ook degenen die zich op het gewijde ambt voorbereiden, staan voor de enorme pastorale uitdaging om de liefde voor de eucharistie te vergroten in het hart van de mensen, door woord en voorbeeld. In het kader van de missionaire parochie wordt veelvuldig gesproken over het belang van de zondagse eucharistieviering als fundament van alle pastorale en missionaire handelen.
  
  
• Eucharistie vieren houdt ook een opdracht in
  Enkele jaren geleden heeft paus Franciscus tijdens zijn wekelijkse audiëntie vijftien catecheses gegeven over de eucharistie. Bij de bespreking van de slotritus zei hij: “We mogen niet vergeten dat we eucharistie vieren om eucharistische mensen te worden. Dit betekent dat we Christus aan het werk laten in onze daden: dat zijn gedachten onze gedachten worden, dat zijn gevoelens de onze worden, dat zijn keuzes onze keuzes worden. Dat is christelijke heiligheid: handelen zoals Christus deed.”
  
  
• De eucharistie is bron en teken van eenheid
  Eucharistie is het sacrament van de eenheid (1 Korintiërs 10, 16-17). De tweevoudige vrucht van de eucharistie is: 1) de gemeenschap met Christus, 2) de gemeenschap onder degenen die zich met Hem voeden. Dat is het mysterie van de communie, van de eucharistie: Christus ontvangen zodat Hij ons innerlijk zal omvormen, en Christus ontvangen zodat Hij ons tot eenheid brengt en niet tot verdeeldheid. Laten we dus ook eucharistie vieren op een manier die eenheid uitstraalt en bevordert.

Deze zeven punten werden ontleend aan T. Dolan, Priests for the Third Millennium (Huntington: Our Sunday Visitor, 2000), blz. 213-226.

Zie over de catecheses van paus Franciscus over de eucharistie ook S. Goyvaerts, Verhef je hart: Paus Franciscus over de eucharistie (Halewijn/Adveniat, 2019).