Hoe parochies het Paastriduüm vieren in coronatijd
Pastoor Dick van Klaveren (beeld uit de livestream)
Het Paastriduüm staat voor de deur, maar vanwege de coronamaatregelen zal de weg naar Pasen dit jaar heel anders verlopen dan gebruikelijk. Parochies doen er alles aan om toch de Goede Week en het Paasfeest met parochianen te beleven. Zo heeft de parochie Sint Jan de Doper speciale paaspakketten rondgebracht en zijn er interactieve livestreams. Parochianen in het Westland kunnen op Goede Vrijdag hun bloemenhulde brengen bij het kruis op het plein van de kerk.
“Het coronavirus is zeer ingrijpend. De kwekers in het Westland worden hard geraakt nu de prijzen zijn ingestort”, vertelt Jaap Steenvoorden, pastoor van de parochiefederatie Sint Franciscus in het Westlandse tuinbouwgebied. “Sommige bedrijven staan te schudden op hun grondvesten. We vragen parochianen om bloemen en planten te kopen bij de tuinders en deze op Goede Vrijdag als bloemenhulde buiten neer te leggen bij het kruis dat op elk kerkplein van de parochiefederatie geplaatst wordt. Zo is het ook een teken van solidariteit en om de kwekers te steunen.”
De bloemen zullen blijven liggen tot Beloken Pasen. “Maar de plantjes gaan naar mensen die van een klein inkomen moeten rondkomen of nu een moeilijke tijd doormaken. Met de plantjes willen we hen opbeuren. Ook hebben parochiebesturen parochianen van 80plus gebeld of een kaart gestuurd. Zo zoeken we naar wegen om contact te houden.”
"Er worden door ons bloemen neergelegd bij het kruis dat zichtbaar zal zijn in de livestream en de gebeden van parochianen worden digitaal ook bij het kruis gebracht.”
De parochie Sint Jan de Doper van Gouda en omstreken brengt voor het paastriduüm een speciaal samengesteld paaspakket rond. Dat bevat onder meer een parochieblad, paaswakekaarsje en palmtakje. “Zo’n palmtak is een teken van hoop en zegen voor je leven en je thuis”, vertelt pastoor Dick van Klaveren. “In sommige landen is het met Pasen gebruikelijk om met het nieuwe wijwater de huizen te zegenen. Daarom hebben we ook een huiszegen meegegeven. Voor de gezinnen is er een nieuwsbrief met tips om thuis de paasdagen met kinderen te beleven. En we hebben een folder van Vastenactie erbij gedaan. Zo raakte het pakketje steeds verder gevuld.”
Veel jonge mensen hielpen mee in de bezorging naar de maar liefst 7.000 adressen die de parochie telt. Dick van Klaveren: “Het was mooi om te zien hoe alles in beweging kwam. En mensen waren blij verrast met het pakket. Er kwamen opmerkingen als: ‘Dit was nou precies wat we nodig hadden.’”
Ook in deze parochie wordt op bijzondere wijze invulling gegeven aan de bloemenhulde op Goede Vrijdag. “Parochianen kunnen het paastriduüm meevieren via een livestream. Tijdens de kruishulde in de avond op Goede Vrijdag willen we mensen uitnodigen om hun eigen gebeden door te geven via de parochiewebsite. Er worden door ons bloemen neergelegd bij het kruis dat zichtbaar zal zijn in de livestream en de gebeden van parochianen worden digitaal ook bij het kruis gebracht.”
Inhoud paaspakket
De impact van corona is groot in de parochie, merkt pastoor Steenvoorden. “In de afgelopen week waren er extra veel sterfgevallen, mede door het virus. Het raakt ons allemaal heel diep. Toch zie je ook mooie initiatieven ontstaan. Er is meer solidariteit, mensen die met elkaar meeleven en elkaar opbellen. Voor tuinders die het moeilijk hebben, is diaken Burgering bezig met het opstarten van een speciale community waar ze hun verhaal kwijt kunnen. Wij kunnen vanuit de kerk hun financiële problemen niet oplossen, maar hen wel moreel steunen.”
De parochiefederatie in het Westland krijgt ook aandacht van de lokale media, de WOS. “Zij hebben een opname gemaakt over de Goede Week, waarin ik vertel over Witte Donderdag, Goede Vrijdag, de Paaswake en Pasen”, zegt Jaap Steenvoorden. Er is gekozen om geen livestream te maken van de vieringen van het paastriduüm met het pastoraal team, maar de audio wordt wel uitgezonden via de Kerkomroep. De pastoor verwijst zijn parochianen naar de missen van KRO-NCRV: “Het zijn goed verzorgde vieringen en zo sluiten wij als federatie aan bij het grotere geheel van katholiek Nederland.”
Bloemenhulde bij de Adrianuskerk in Naaldwijk
In Gouda is wel gekozen voor een livestream. Volgens Dick van Klaveren helpt dat om als pastoor verbonden te blijven met parochianen. “Voor de livestream hebben we een kapel ingericht dat goed werkt voor beeld en geluid, een soort ‘corona-kapel’. Als je zou vieren in een grote lege kerk heb je te maken met extra galm, en een absis met tegenlicht is voor een camera een ramp. Dus we zetten alles zo neer dat het er goed uitziet voor de mensen thuis. De liturgische taken worden goed verzorgd, evenals de muziek en de techniek. Dus ik kan als priester gewoon vieren en heb niet het gevoel dat ik voor een lege kerk sta. Op het moment dat ik preek, richt ik me op de camera, want daar is dan mijn kerk.”
Naast de missen zijn er ook andere momenten waarop de pastoor via een livestream in contact staat met mensen om samen te bidden voor intenties die ze zelf live aandragen of om vragen te beantwoorden. “Dat zijn interactieve momenten waarbij ik een intense verbondenheid voel. Er komen veel gebedsintenties langs die soms ook heel groot zijn. Er staan vaak namen bij, en de meeste van hen ken ik. Gewoonlijk krijg ik in een gesprek minder mee van wat er in het leven van mensen allemaal speelt, en hier komt dat bovendrijven. Ik ben blij met die interactieve momenten. Ze voeden mij om de mis te vieren via de livestream, want ik weet dat het deze mensen zijn die achter die camera zitten.”
"God is met ons in goede en kwade dagen. Geloof, hoop en liefde verbinden ons met Christus, onze levende Heer."
Beide pastoor hebben ook een paasboodschap. Pastoor Steenvoorden: “We leven in ongekende tijden, dit hebben we nog nooit meegemaakt. Maar toch wordt het straks Pasen, een feest van hoop en van nieuw leven. Jezus heeft dood en duisternis overwonnen. Dat geeft ons kracht om staande te blijven, om er te zijn voor elkaar en op te komen voor wie het moeilijk hebben: de zieken, degenen die een dierbare verloren hebben, of die gebukt gaan onder de onzekerheid in hun bedrijf of beroep. God is met ons in goede en kwade dagen. Geloof, hoop en liefde verbinden ons met Christus, onze levende Heer. Ik wens u toe dat zijn hoop in uw harten mag leven. Zalig Pasen!”
Pastoor van Klaveren: “De situatie rond het coronavirus is heel verdrietig. Pasen vieren lijkt daardoor te verschralen. We zijn gewend om het groots en meeslepend te vieren met veel symbolen en feestelijkheid. Nu worden we teruggeworpen op waar het deze dagen in de kern over gaat. Ik hoop en bid iedereen toe dat het onze harten opnieuw mag raken als we bij die kern komen. Ik hoop dat we dan bovenal kunnen zeggen: ‘Het is écht Pasen geworden.’”