Vier dagen lang verwelkomde het bisdom Rotterdam de relieken van de heilige Bernadette in de HH. Laurentius en Elisabeth Kathedraal. Op de avond van de eerste dag, dinsdag 9 april, hield pastoor Jeroen Smith voor alle belangstellenden een inleiding over: Lourdes en andere verschijningen van Maria. Wat is haar rol bij de (nieuwe) evangelisatie? Meer dan vijftig mensen verzamelden zich hiervoor deze avond in de Elisabethzaal, nadat zij samen in de kerk bij de reliekschrijn de avond met gebed hadden geopend.

“Ons hoofdthema deze avond is: Maria, Ster van de Evangelisatie. Wat zeggen de verschijningen van Maria hierover en met name de verschijningen van Maria in Guadalupe, Lourdes en Fatima?”, opent hij zijn inleiding. “‘Que soy era Immaculada Councepciou’, herhaalde de kleine Bernadette nadat ze bij de grot in Lourdes de ‘mooie dame’ had gezien die zich bekend had gemaakt als de Onbevlekte Ontvangenis. Bernadette wist niet wat de woorden betekenden en bleef ze voor zichzelf op weg terug naar Lourdes herhalen, zodat ze ze niet zou vergeten.”

Pastoor Smith schetst hoe het besef groeit dat het Maria is die aan Bernadette is verschenen. “Pastoor Peyramale, van Lourdes, is aanvankelijk terughoudend. Maar als Bernadette thuiskomt en vertelt hoe de dame zichzelf heeft genoemd, weet hij dat het Maria is. Hij wist absoluut zeker dat Bernadette dit zelf nooit verzonnen kon hebben. De onbevlekte ontvangenis van Maria wil zeggen dat zij vanaf het allereerste begin van haar bestaan, vanaf haar ontvangenis, gevrijwaard is voor de erfzonde. Anders gezegd: God heeft haar hart altijd vrijgehouden om vol van de genade te zijn.”

Pastoor Smith vertelt over plekken in de wereld waar Maria is verschenen, waarvan Lourdes een hele bekende is. “Wanneer er verschijningen van Maria worden gemeld, kan de Kerk de echtheid van de verschijningen onderzoeken”, legt hij uit. De factor tijd speelt daarbij een belangrijke rol: “De Kerk kijkt vaak hoe zaken zich ontwikkelen. Met de tijd zuivert het zich uit of het echt van God komt of toch niet zijn plan is.”

Verschijningen van Maria vallen in de Kerk onder de zogenoemde “privé openbaringen”, legt de inleider uit. De Catechismus van de Katholieke Kerk (nr. 67) zegt hierover: “Ze kunnen door het gezag van de Kerk erkend zijn, maar behoren niet tot de geloofsschat. Hun rol is het niet de definitieve openbaring van Christus te ‘verbeteren’ of ‘aan te vullen’, maar te helpen deze voller te beleven in een bepaald tijdperk van de geschiedenis.” Pastoor Smith: “Verschijningen kunnen ons helpen om de openbaring die er is meer ten volle te beleven. Als ze door God gegeven worden, zijn ze er om ons te helpen om het geloof dat we belijden dieper en met meer toewijding te beleven.”

“Als Maria verschijnt, is dit het handelen van God”, vervolgt hij. “Maria is vol van genade. Ze zal zichzelf nooit op de voorgrond plaatsen. Alles in haar verwijst naar de geschonken liefde van de drie-ene God, het wezen van de Kerk en de roeping tot heiligheid. En zo ‘evangeliseert’ zij.”

Hij gaat concreet in op drie plekken waar Maria verscheen en benoemt een aantal belangrijke aspecten die daar naar voren komen. Zo verscheen Maria in Guadalupe (Mexico) aan Juan Diego Cuauhtlatoatzin (1531), een bekeerde Azteek. “Van die verschijning van Maria leren wij wat we noemen inculturatie, dat we bij mensen die Christus nog niet kennen aanknopingspunten zoeken in hun leven, in hun beleving en opvattingen om van daaruit met hen te spreken over het evangelie.” Ook spreekt pastoor Smith over Lourdes en Fatima, over bidden en bekering en over de rozenkrans.

Als het gaat om Maria als Ster van de Evangelisatie, gaat het ook om het voorbeeld dat zij geeft. Belangrijke karakteristieken van Maria helpen om ‘marialer’ te worden, aldus de inleider. Maria is ontvankelijk en luisterend (“Hoe kan dat?” Lucas 1, 34), beschikbaar en antwoordend (“Mij geschiede…”, Lucas 1, 38), dienstbaar (Visitatie, Lucas 1, 39-vv), volhardend (Maria onder het kruis), met geloof, hoop en liefde (Magnificat, Lucas 1, 46-55), kerkelijk (“Zie daar uw moeder…”, Johannes 19, 25-27), op Christus gericht (“Doe maar wat Hij u zeggen zal…”, Johannes 2, 5).

Om uiteindelijk af te sluiten met Bernadette: “Zij heeft geëvangeliseerd door wat zij ontving door te geven. Dat is het wezen van de evangelisatie: wat wij van Christus hebben ontvangen doorgeven. De vreugde van ons geloof. De troost van ons geloof. De schoonheid van de liturgie. En ga zo maar door.”