Het parochiebestuur en vitaliteit van parochies. Daarover ging de derde online cursusavond voor parochiebestuurders op 14 december. Vicaris-generaal Van Deelen sprak over het ‘Algemeen reglement voor het bestuur van een parochie van de Rooms-katholieke Kerk in Nederland’ (ARBP) en over de vitaliteitstoets die het bisdom ontwikkelt. Hoofd communicatie Daphne van Roosendaal ging in op de AVG en de VOG.

De vitaliteitstoets die het bisdom ontwikkelt is bedoeld voor het gesprek in parochies, licht de vicaris-generaal toe: “We horen in toenemende mate van parochies dat er behoefte is aan een instrument om in gesprek te gaan over de vraag: hoe staan we ervoor? De vitaliteitstoets is een werkinstrument om daarover in gesprek te gaan en als het ware een ‘selfie’ te maken.”

In de vitaliteitstoets komen zes beleidsterreinen voor met als eerste: geloof. Bij elk beleidsterrein worden vragen gesteld voor de parochie als zodanig en voor de geloofsgemeenschappen of parochiekernen. Naast veel praktische vragen worden per onderwerp ook enkele verdiepingsvragen gesteld, zodat er ook een geloofsgesprek kan ontstaan. Momenteel wordt er in een pilot in het bisdom ervaring mee opgedaan. De verwachting is dat de vitaliteitstoets in de eerste helft van 2022 beschikbaar komt voor parochies in het bisdom.

Op de cursusavond passeren veel reglementen de revue. Ook deze hebben met vitaliteit te maken, benadrukken de inleiders. Het niet goed besturen van de parochie of het niet goed beheren van de middelen doet immers afbreuk aan de zending van de Kerk.

Vicaris-generaal Van Deelen gaat in op het kerkelijk wetboek: de ‘Codex Iuris Canonici’ oftewel het Wetboek van Kerkelijk recht uit 1983. Hij behandelt enkele onderwerpen hieruit, zoals de parochie als rechtspersoon en de taak van het parochiebestuur. Ook gaat het over het beheer van de tijdelijke goederen met het oog op het bereiken van de eigen doelstellingen van de Kerk, zoals het ordenen van de goddelijke eredienst en het beoefenen van werken van apostolaat en caritas (Canon 1254, paragraaf 2).

Daarna behandelt hij het ‘Algemeen Reglement voor het bestuur van een parochie’ (ARBP). In het voorwoord bij het ARBP wordt gesproken over het nut ervan voor “de velen in onze Kerk die zich vaak op vrijwillige basis beschikbaar stellen voor een bestuursfunctie in de parochies van onze kerkprovincie en bijdragen tot het vervullen van onze gezamenlijke roeping om Kerk van Christus in onze tijd te zijn.” Het ARBP geldt als het statuut van iedere parochie, waarin bestuurlijke en vermogensrechtelijke regelingen zijn vastgelegd. “Het is daarom heel belangrijk om als parochiebestuurder kennis te hebben van dit reglement”, onderstreept de vicaris-generaal.

Daphne van Roosendaal gaat vervolgens in op de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) die sinds mei 2018 geldt in de Europese Unie. De parochie heeft een zogeheten gerechtvaardigd belang bij het verwerken van persoonsgegevens van haar leden met het oog op de goede organisatie van de parochiegemeenschap, het onderhouden van contact met leden, het uitvoeren van haar kerkelijke opdracht. Op de website rkkerk.nl is veel informatie te vinden (rkkerk.nl/avg/) en een AVG-nieuwsbrief. Informatie staat ook op de bisdomwebsite en voor vragen in het bisdom Rotterdam is er een eigen mailadres: avg@bisdomrotterdam.nl

Waar het gaat om de Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) vertelt ze dat deze onderdeel is van het preventiebeleid van de R.-K. Kerk. De R.-K Kerk streeft een zorgvuldige omgang na met jonge mensen. De VOG is daarom verplicht voor priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers, religieuzen en bepaalde vrijwilligers en functionarissen. Ook wordt gevraagd om zorgvuldigheid waar het gaat om het beheer van persoonsgegevens en financiën. Daarom is de VOG ook verplicht voor vrijwilligers en functionarissen die werken met persoonsgegevens en financiën. Ook hierover is informatie te vinden op rkkerk.nl en de bisdomwebsite en tevens in de Analecta van het bisdom (zie voor Analecta onder 'publicaties' op deze website).