De Pastorale Dienstverlening ondersteunt vrijwilligers en professionals die in of vanuit de Kerk actief zijn in het bisdom Rotterdam. De sectie Vieren ondersteunt parochies specifiek rond liturgie en kerkmuziek. In en door de liturgie van de Kerk wil God ons ontmoeten, ons nabij komen, ons doen delen in zijn heil. Zo mogen wij deel krijgen aan zijn werkelijkheid en schenkt Hij ons zijn eigen Leven.

• Zie voor medewerkers de afdeling Pastorale Dienstverlening
  

Wij helpen u graag:

• bij opbouw en uitbouw van liturgie en kerkmuziek
• bij toerusting en scholing van vrijwilligers
• bij de uitvoering van projecten
• met de keuze van materiaal

Bestel de Laurentiusmis

Jong geleerd … Laurentiusmis van Aart de Kort voor kinderkoren. De vaste misgezangen voor vieringen met kinderkoor én volkszang, orgel/piano en solo-instrument (ad libitum). Partituur € 10,-, koorpartij € 1,- te bestellen via de online bestelmogelijkheid op de website van het bisdom.

Download informatie cursussen

• Download de folder 'Cursussen Kerkmuziek' via de website kerkmuziekopleidingen.nl

Herinrichting kerkgebouwen

Voor het gehele traject vanaf het eerste idee tot en met het realiseren van een (her)inrichting van een (deel van) een kerkgebouw is een procedure voorzien. Voor iedere fase moet een bisschoppelijke machtiging worden aangevraagd door het parochiebestuur waartoe het kerkgebouw behoort. "Opdat de ruimte meeviert..." is de titel van de uitgave die hierover in januari 2021 bij het bisdom Rotterdam is verschenen. De uitgave bestaat uit twee werkboeken, waarvan deel 1 een herziening is van een eerdere uitgave en deel 2 geheel nieuw is.

• “Opdat de ruimte meeviert...” kost € 50 (deel 1 en 2 zijn alleen samen verkrijgbaar) en is verkrijgbaar via de online bestelmogelijkheid op de bisdomwebsite

Voor het vervreemden, verpanden, in bruikleen geven of op welke wijze ook aan hun bestemming onttrekken van roerende zaken is een bisschoppelijke machtiging vereist die aangevraagd moet worden door het parochiebestuur waartoe het kerkgebouw behoort.

• Kijk voor meer informatie op de webpagina over de bisschoppelijke machtiging

De vereiste stappen kunnen als volgt samengevat worden.

1. De eerste stap is het benaderen van het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken door het parochiebestuur voor het afstemmen van de juiste procedures. Het plan voor herinrichting moet onderbouwd zijn door een Ambitiedocument. Dit document bevat de visie van de parochie op het realiseren van de vier hoofdtaken: Leren, Vieren, Dienen, Pastoraat. Het omschrijft hoe het kerkgebouw een rol speelt bij deze taken en waarom er wordt gekozen voor herinrichting.

2. Vanuit dit ambitiedocument wordt een Programma van wensen of Eisen (= PVE) opgesteld. Dit document beschrijft zoveel mogelijk wat de wensen en eisen zijn die met het project samenhangen en waarmee een architect of vormgever aan de slag kan gaan.

3. Indien in deze initiatieffase (ambitiedocument/ Programma van wensen of Eisen) ook kosten gemaakt worden (en/of contractuele verplichtingen aangegaan worden), moet ook hiervoor eerst een Bisschoppelijke Machtiging aangevraagd worden, bijvoorbeeld als het parochiebestuur voor het schrijven van het ambitiedocument en/of Programma van wensen of Eisen een architect/vormgever/adviseur inschakelt. Voor het inschakelen van deze personen is goedkeuring vereist van het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken en een Bisschoppelijke Machtiging, want het parochiebestuur gaat een overeenkomst aan die mogelijk juridische implicaties kan hebben.

4. Hieraan vooraf zal in de regel eerst overleg plaatsvinden met het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken die de plannen in een zo vroeg mogelijk stadium inbrengt in de vergadering van de bisdom-econoom en de diocesane referent en die vervolgens de adviezen bespreken met de bisschop. Het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken/diocesaan referent kunnen ook adviseren bij de keuze van een architect of vormgever. Het is immers van groot belang dat het parochiebestuur in zee gaat met een deskundig bureau of persoon. De ervaring heeft geleerd dat dit in de praktijk veel discussies, kosten en vertragingen voorkomt. Het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken kan desgewenst een schetsplan voor het parochiebestuur maken.

5. Voor de diverse fasen in het project van herinrichting is een procedure voorzien voor het aanvragen van een Bisschoppelijke Machtiging. Binnen dit traject kan het plan door alle partijen handen en voeten worden gegeven en kunnen ook de samenhangende kosten inzichtelijk worden gemaakt.

6. Zodra het Voorlopig Ontwerp gereed is, moet een Bisschoppelijke Machtiging voor de volgende fase worden aangevraagd. Voor de uitwerking van dit Voorlopig Ontwerp tot een Definitief Ontwerp is namelijk ook een Bisschoppelijke Machtiging vereist. Veelal wordt deze Bisschoppelijke Machtiging verstrekt tot en met de aanbesteding voor de uiteindelijke uitvoering. In deze fase is het van belang om in het project alles goed op elkaar af te stemmen en gereed te maken voor de uitvoering. Ook hier is nauw overleg met het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken van groot belang, niet alleen om de lijnen met de betreffende commissies goed te stroomlijnen maar ook om de aanbestedingsprocedures en overige aspecten goed door te kunnen spreken.

8. Als uiteindelijk de aanbesteding is gedaan en de bedragen kloppen met de oorspronkelijke uitgangspunten, moet voor de uitvoering een derde Bisschoppelijke Machtiging worden aangevraagd. Ook tijdens dit traject zal het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken het aanspreekpunt blijven en de bouwadviseur indien nodig de bouwvergaderingen bijwonen.

Volgens Artikel 53 van het Algemeen Reglement voor het Bestuur van een parochie van de Rooms Katholieke Kerk in Nederland (= ARBP) moet voor: “het oprichten, afbreken, verbouwen of van bestemming veranderen van tot het vermogen behorende gebouwen en van kerkmeubelen van bijzondere waarde, alsmede het verrichten van buitengewone herstellingen” een Bisschoppelijke Machtiging worden aangevraagd.

Een belangrijk deel van het proces en de communicatie tussen bisdom en parochie wordt geregeld via deze Bisschoppelijke Machtiging. Dit geldt voor de gebouwen (in- en exterieur), maar ook voor orgels, meubilair, liturgische voorwerpen en kunstobjecten. Ook voor het aangaan van contractuele verplichtingen (bijvoorbeeld een opdracht aan een architect) is een Bisschoppelijke machtiging vereist.

De Bisschoppelijke Machtiging zorgt er voor dat de afspraken tussen parochie en bisdom (kerkrechtelijk) correct worden afgehandeld. Daarnaast garandeert de Bisschoppelijke Machtiging dat parochies tijdens het proces de nodige ondersteuning en advies krijgen vanuit het bisdombureau en de diverse diocesane commissies. Binnen dit traject hoort ook het vaststellen en bewaken van het budget en het verkrijgen van de nodige vergunningen (gemeente/provincie/rijk).

Bij het doorlopen van deze procedure worden parochies terzijde gestaan door het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken (BAB).

De Bisschoppelijke Machtiging is niet alleen juridisch vereist binnen de procedure. Tegelijk is het de verbindende factor in de ondersteuning van de parochie bij het realiseren van plannen.

Het eerste aanspreekpunt voor het parochiebestuur voor het verkrijgen van een Bisschoppelijke Machtiging is het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken.

1. Een r.-k. kerk is een gebouw dat primair bedoeld is voor de samenkomst van de gelovigen om de eredienst te vieren;

2. In een r.-k. kerkgebouw kunnen geen activiteiten plaatsvinden die in tegenspraak zijn met de aard van het kerkgebouw, noch met geloof en zeden van de r.-k. kerk;

3. Wanneer een r.-k. kerkgebouw te groot is geworden, kan worden nagedacht over de bestemming van een deel van het gebouw c.q. een ander gebruik van een gedeelte van het kerkgebouw. Deze gedeeltelijke herbestemming dient niet in tegenspraak te zijn met de aard van het kerkgebouw als plaats van eredienst.

4. Vereist wordt dat bij een gedeeltelijke herbestemming (voor kortere dan wel voor langere tijd) dit gebeurt op basis van nevenfunctionaliteit, d.w.z. een waardig gebruik van een deel van het kerkgebouw volstrekt gescheiden van het gedeelte dat voor de eredienst is bestemd.

5. Het liturgische deel van een kerkgebouw, d.w.z. het priesterkoor (liturgisch centrum) alsook de ruimte waar de gelovigen plaatsnemen om deel te nemen aan de eredienst, kan niet worden ingezet om het andere gedeelte van de kerk (dat een andere bestemming heeft gekregen) bij gelegenheid te vergroten of anderszins te faciliteren. Dat zou neerkomen op multifunctionaliteit van het liturgische deel van het kerkgebouw.

6. De multifunctionaliteit van het niet-liturgisch deel zou eventueel bespreekbaar zijn, namelijk dat dit deel beschikbaar komt als zitplaats voor gelovigen wanneer er sprake zou zijn van een groot aantal kerkbezoekers voor een bepaalde liturgische viering.

Het bisdom Rotterdam is veel dank verschuldigd aan het Kansfonds dat met een substantiële bijdrage deze uitgave mogelijk maakte.